Wyobraźmy sobie rzeczywistość, w której każde opakowanie powstaje z myślą nie tylko o funkcjonalności, ale przede wszystkim o wpływie na środowisko. Gdzie odpady są ograniczane do minimum, recykling staje się standardem, a zrównoważony rozwój – integralną częścią strategii biznesowej. Taki właśnie kierunek wyznacza unijne rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR).
PPWR zobowiązuje wszystkich uczestników łańcucha wartości do realizacji celów tej regulacji. Videojet jako lider w branży znakowania, aktywnie monitoruje zmieniające się regulacje oraz trendy w obszarze zrównoważonego rozwoju. Wspieramy marki i producentów w zrozumieniu wymagań prawnych oraz w doborze i wdrażaniu optymalnych rozwiązań znakujących, które umożliwiają skuteczne spełnienie wymogów regulacyjnych.
Czym jest unijne rozporządzenie PPWR?
Rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych, znane jako PPWR, to ogólnounijne rozporządzenie promujące bardziej zrównoważone opakowania – zarówno poprzez innowacje projektowe, jak i rozwój infrastruktury – w kierunku gospodarki o obiegu zamkniętym. Rada Europejska przyjęła rozporządzenie w grudniu 2024 r. Weszło ono w życie 11 lutego 2025 r., a jego przepisy będą obowiązywać od 12 sierpnia 2026 r. Przejście z dyrektywy (94/62/WE z 1994 r.) na rozporządzenie oznacza większą harmonizację działań na rzecz zrównoważonych opakowań. Nowe przepisy dotyczą zarówno opakowań produkowanych w UE, jak i importowanych, co nadaje im globalny wymiar.
Bądź na bieżąco z najnowszymi rozwiązaniami w branży:
Europejski kryzys opakowaniowy: alarmujący wzrost emisji CO2 i zanieczyszczenie oceanów
Nadmierne zużycie opakowań, rozpowszechnienie opakowań nienadających się do recyklingu oraz brak jasnych instrukcji segregacji dla konsumentów to tylko niektóre z czynników przyczyniających się do rosnącego problemu odpadów opakowaniowych w Europie:
- Odpady opakowaniowe: Według Parlamentu Europejskiego, ilość odpadów opakowaniowych w UE wzrosła z 66 mln ton w 2009 r. do 84 mln ton w 2021 r. W 2021 r. przeciętny Europejczyk wygenerował 188,7 kg takich odpadów.1
- Emisja CO2: WedługEuropejskiej Agencji Środowiska szacuje się, że rocznie w Europie spala się 20-30 milionów ton odpadów z tworzyw sztucznych, co generuje 50-80 milionów ton emisji CO2 rocznie.2
- Zanieczyszczenie oceanów: 85% śmieci wyławianych z akwenów to tworzywa sztuczne.3
Jakie są cele PPWR?
Celem PPWR jest ograniczenie wpływu opakowań na środowisko oraz ukierunkowanie branży opakowaniowej na bardziej cyrkularną, zrównoważoną i konkurencyjną gospodarkę. W tym celu rozporządzenie wprowadza obowiązek recyklingu, ogranicza stosowanie szkodliwych substancji (np. PFAS) oraz standaryzuje etykietowanie w celu ułatwienia segregacji odpadów i zwiększenia świadomości konsumentów.
Główne cele PPWR:
- Redukcja ilości generowanych odpadów opakowaniowych
- Promowanie opłacalnej gospodarki o obiegu zamkniętym
- Zwiększenie udziału materiałów z recyklingu w opakowaniach
Rozporządzenie wprowadza obowiązkowe cele w zakresie ponownego użycia materiałów, ogranicza stosowanie jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych i zobowiązuje firmy do minimalizacji ilości stosowanych opakowań. Każde państwo członkowskie UE musi zmniejszyć ilość odpadów opakowaniowych na mieszkańca względem poziomu z 2018 r.: o co najmniej 5% do 2030 r., 10% do 2035 r. i 15% do 2040 r.4 Ponadto ustalono cele w zakresie recyklingu dla odpadów opakowaniowych ogółem i według rodzajów odpadów:
Cele w zakresie recyklingu: surowe kryteria oceny
PPWR wprowadza trzy klasy wydajności recyklingu, z coraz bardziej rygorystycznymi wymaganiami do 2038 r. Od 2030 r. opakowania, których poziom recyklingu wagowego wynosi poniżej 70% (klasa C), będą uznawane za technicznie nienadające się do recyklingu. Od 2038 r. takie opakowania nie będą mogły być wprowadzane na rynek. Na przykład opakowania składające się z wielu materiałów, co utrudnia recykling, będą uznawane za niezgodne z przepisami. Szczegółowe informacje mają zostać opublikowane w akcie delegowanym.
Kluczowe czynniki oceny to m.in.:
- Możliwość rozdzielenia elementów opakowania
- Efektywność procesów sortowania i recyklingu
- Postęp technologiczny w zakresie sortowania i recyklingu
- Zachowanie funkcjonalności wtórnych surowców
Zachęcamy do przeczytania części 2 artykułu o PPWR, w której omówimy m.in. rozszerzoną odpowiedzialność producenta (ROP), wymagania dotyczące zawartości materiałów z recyklingu w opakowaniach z tworzyw sztucznych oraz inne kluczowe regulacje. Dowiedz się, jak PPWR wspiera ponowne użycie opakowań, ogranicza substancje szkodliwe, promuje systemy refill/reuse i rekomenduje wykorzystanie kodów QR®5 w edukacji konsumenckiej. Bądź na bieżąco z wymaganiami i przygotuj swoją firmę na nadchodzące zmiany.
Źródła:
2 https://www.eea.europa.eu/publications/plastics-the-circular-economy-and strona 44
3 https://www.eea.europa.eu/en/topics/in-depth/plastics?activeTab=fa515f0c-9ab0-493c-b4cd-58a32dfaae0a
5 Kod QR jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy DENSO WAVE INCORPORATED.
