
W pierwszej części naszego artykułu omówiliśmy unijne rozporządzenie w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych (PPWR), jego ambitne cele w zakresie ograniczenia ilości odpadów, promowania zrównoważonych rozwiązań oraz przejścia na gospodarkę o obiegu zamkniętym. Przedstawiliśmy również skalę problemu emisji CO₂ i zanieczyszczenia oceanów oraz potrzebę wdrażania bardziej odpowiedzialnych praktyk.
W drugiej części przyglądamy się kluczowym zagadnieniom, takim jak:
- Rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP)
- Szczegółowe wymagania i cele PPWR, w tym wymogi dotyczące recyklingu, ponownego użycia i etykietowania
- Implikacje i wskazówki dla producentów opakowań
- Jak Videojet może wspierać w procesie adaptacji do nowych regulacji
Rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP) i monitorowanie zgodności
Aby zapewnić realizację celów recyklingowych określonych w PPWR, każde państwo członkowskie będzie zobowiązane do utworzenia krajowego rejestru monitorującego zgodność z przepisami. Systemy te będą stanowić rozwinięcie istniejących mechanizmów rozszerzonej odpowiedzialności producenta, funkcjonujących już w niektórych krajach UE. Nowe regulacje przenoszą odpowiedzialność finansową na producentów – obejmującą m.in. koszty gospodarowania odpadami oraz oznakowania pojemników na odpady. Szczegóły dotyczące różnic kosztowych względem obecnych systemów ROP pozostają jeszcze do doprecyzowania.
Minimalne wymagania dotyczące zawartości recyklatu w opakowaniach z tworzyw sztucznych
PPWR wprowadza minimalne poziomy zawartości recyklatu pokonsumenckiego (PCR) w opakowaniach plastikowych, obowiązujące od 2030 i 2040 roku.1 Do 1 stycznia 2026 r. Komisja Europejska opracuje metody oceny, weryfikacji i certyfikacji tych praktyk – możliwe, że z udziałem niezależnych audytorów. Wraz z rozwojem infrastruktury recyklingowej, możliwości wykorzystania PCR będą rosły, czyniąc te cele coraz bardziej osiągalnymi.

Inne istotne wymagania PPWR
PPWR obejmuje szereg dodatkowych celów i wymagań, w tym:
- Zwiększenie poziomu ponownego użycia opakowań, z konkretnymi celami dla opakowań podstawowych i transportowych
- Ograniczenie substancji potencjalnie niebezpiecznych (SVHC, PFAS, metale ciężkie)
- Wsparcie systemów refill/reuse do 2029 r. przy kosztach porównywalnych do produktów jednorazowych (obowiązkowe dla butelek plastikowych i metalowych pojemników)
- Rekomendacja stosowania kodówQR®2 lub innych nośników danych na opakowaniach w celu edukacji konsumentów w zakresie recyklingu, kompostowalności i składu materiałowego
- Minimalizacja rozmiaru opakowań w celu zmniejszenia wagi i objętości, w tym zmniejszenie współczynnika pustej przestrzeni do poziomu poniżej 50%
Wymagania dotyczące etykietowania
Opakowania muszą być oznaczone ujednoliconymi piktogramami materiałowymi, ułatwiającymi konsumentom identyfikację składu materiałowego i właściwą segregację. Dodatkowe informacje mogą być przekazywane za pomocą kodu QR lub cyfrowego nośnika danych – np. wskazując, do którego pojemnika należy wyrzucić dane opakowanie.
W przypadku opakowań wielokrotnego użytku w obiegu zamkniętym wymagane są dodatkowe oznaczenia:
- Etykieta informująca o możliwości ponownego użycia
- Kod QR lub cyfrowy nośnik danych zawierający:
- Informacje o możliwości ponownego użycia
- System śledzenia opakowania
- Liczbę cykli użycia i rotacji
Ważne: stosowanie kodu QR lub równoważnego rozwiązania jest obowiązkowe wyłącznie w tym przypadku.
Choć nie zawsze wymagane, stosowanie kodów QR jest silnie rekomendowane. Przy ograniczonej przestrzeni na etykiecie, QR umożliwia przekazanie szerokiego zakresu informacji w kompaktowej formie, m.in.:
- Skład materiałowy i sposób segregacji
- Informacje o systemach recyklingu i ponownego użycia
- Procesy ponownego użycia, zwrotu/refill
- Dostępność punktów zbiórki
- Zgodność z obowiązkami EPR
- Zawartość PCR lub materiałów bio
- Dane producenta, znak towarowy i kontakt
Konsekwencje dla producentów opakowań
PPWR wyznacza kierunek przyszłych regulacji w zakresie opakowań. Rynek będzie konsekwentnie zmierzał w stronę bardziej zrównoważonych materiałów, a akty delegowane dostarczą szczegółowych wytycznych, tworząc jasną ścieżkę ku gospodarce o obiegu zamkniętym.
Zmiany w opakowaniach nie da się wprowadzić z dnia na dzień – dlatego już teraz warto przygotować się na nowe wymagania. Rekomendowane działania:

- Przeanalizuj obecne opakowania:
- Jakie materiały opakowanioweobecnie używasz?
- Czy etykieta ma miejsce na nowe oznaczenia?
- Jak zmiana materiału wpłynie na linię produkcyjną, postrzeganie konsumentów i wizerunek marki?
- Nie zapomnij o opakowaniach e-commerce i transportowych – one również podlegają regulacjom
- Skontaktuj się z dostawcami materiałów opakowaniowych – dowiedz się jakie działania podejmują, by wspierać klientów w osiąganiu celów PPWR (recykling, kompostowalność, PCR, ponowne użycie).
- Zaplanuj wdrożenie nośników cyfrowych – Czy wymagane będzie dodanie kodu QR? Jakie informacje powinny się w nim znaleźć? Jakie są możliwości personalizacji?
- Przygotuj się na zmiany w ROP i nowe opłaty – Choć rozszerzona odpowiedzialność producenta (ROP) jest już standardem w wielu krajach UE, nowe regulacje wprowadzą pewne zmiany. Kluczowe jest zrozumienie, jakie obowiązki będą spoczywać na Twojej firmie wedle nowych przepisów.
Jak Videojet może wspierać w dostosowaniu do nowych wymagań
Dynamiczne zmiany w przepisach oznaczają konieczność dostosowania materiałów opakowaniowych – a co za tym idzie, również rozwiązań znakujących.
Videojet oferuje szeroką gamę rozwiązań w zakresie znakowania i kodowania, które wspierają przejście na bardziej zrównoważone opakowania. Niezależnie od tego, czy opakowanie zawiera recyklat, jest cieńsze, lżejsze, czy wykonane z materiałów roślinnych – pomożemy dobrać odpowiednią technologię.
Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Stowarzyszenia Farb Drukarskich (EuPIA) Videojet oferuje atramenty do drukarek CIJ, które wspierają recykling opakowań, nie wpływając negatywnie na ich przetwarzalność. Co więcej, nasze zaawansowane rozwiązania laserowe umożliwiają trwałe i precyzyjne znakowanie – w tym kodów 2D – przy jednoczesnym ograniczeniu zużycia materiałów eksploatacyjnych. Nasze technologie łączą zgodność z przepisami z nowoczesnym podejściem do znakowania, wspierając firmy w transformacji opakowań na bardziej zrównoważone.
Nie wiesz, od czego zacząć wdrażanie kodów 2D? Skontaktuj się z Videojet – pomożemy Ci w procesie wdrażania zmian.
Źródła:
https://www.eea.europa.eu/publications/plastics-the-circular-economy-and/ strona 44
https://www.eea.europa.eu/en/topics/in-depth/plastics?activeTab=fa515f0c-9ab0-493c-b4cd-58a32dfaae0a
2 Kod QR jest zastrzeżonym znakiem towarowym firmy DENSO WAVE INCORPORATED.
Bądź na bieżąco z najnowszymi rozwiązaniami w branży: